برای سالهای سال مردم هیپنوتیزم را چیزی شگفت انگیز می دانستند و برخی تصور می کردند که هیپنوتیزمی یک نوع جادو و طلسم است. خیلی ها بر این باور بودند که شخص هیپنوتیزم کننده، فردی با انرژی ماورای طبیعی است. همین باورهای نادرست درباره‌ی هیپنوتیزم باعث شده است که کلاهبرداران مردم ناآگاه را فریب دهند. در صورتی که هیپنوتیزم یک علم است که مانند سایر علوم، هر فردی می تواند آن را بیاموزد ولی عمل کردن و استفاده صحیح و مناسب از آن، یک هنر است. در این نوشته به شما خواهیم گفت که هیپنوتیزم چیست و با کاربرد آن آشنا خواهید شد.
هیپنوتیزم چیست؟
هیپنوتیزم یک حالت روان شناختی و فیزیولوژیکی است که هوشیاری فرد تغییر می‌کند و با هوشیاری معمولی متفاوت است. هیپنوتیزم بیشتر شبیه خواب است اما با خواب فرق می‌کند زیرا فرد هوشیار است ولی هوشیاری او فقط در یک حیطه متمرکز شده است. ویژگی عمده این وضعیت کاهش پاسخ‌دهی فرد به محرک‌های بیرونی و افزایش تلقین‌پذیری اوست. هیپنوتیزم‌کننده از همین وضعیت تلقین پذیری استفاده می‌کند و یکسری القائاتی را به فرد می‌دهد و این کاملا دست هیپنوتیزور است که هوشیاری فرد را به چه سمتی هدایت کند. علت تلقین پذیری در این حالت به این دلیل سطح تمرکز فرد بسیار بالا می‌رود.
افرادی که هیپنوتیزم قرار می شوند معمولا فشار بسیار زیادی را تحمل می کنند، علت این امر این است که هم زمان فکر و روح این افراد درگیر می شود. محققان مغز این افراد را با تکنیک های تصویربرداری عصبی مورد برسی قرار دادند و متوجه شدند که در زمان هیپنوتیزم تمامی مغز این افراد از قشر پیش فرنتال تا ساقه قدامی و شبکه های عصبی در حال فعالیت هستند و در نتیجه گاها فشار بسیار زیادی به فرد پس از هیپنوتیزم وارد می شود.
تئوری هیپنوتیزم
هیپنوتیزم همواره به عنوان یک معما مطرح بوده و آن رابه عنوان یکی از هفت شگفتی دانش روانشناسی به حساب آورده اند که تا کنون دانشمندان بسیاری را به میدان مبارزه علمی برای کشف حقیقت خود طلبیده است و هر کسی بنا بر دیدگاه خود برداشتی از این پدیده و فرایند داشته است.
اگرچه تا کنون زوایای علمی بسیاری از پدیده های هیپنوتیزمی کشف شده ولی هنوز هم تقریبا تئوری جامع و گویایی برای توجیه تمام پدیده های هیپنوتیزمی وجود ندارد. در اینجا اشاره ای کوتاه به تئوریهای مطرح شده در مورد هیپنوتیزم می کنیم.
- امیل کوئه
هیپنوتیزم مجموعه‌ای از تلقین و تلقین به نفس است. تلقین، القای فکری است که به طور ناخودآگاه از قوه به فعل در می‌آید. تلقین، ایجاد یک حالت روانی خاص در فرد است که اثرات تصوری را به عنوان واقعیت ادراک است.
- نظریه پاولوف در هیپنوتیزم
یکی از علمی‌ترین نظریات در زمینه هیپنوتیزم، این نظریه است. ایوان پاولوف فیزیولوژیست و عصب شناس روس معتقد بود :” بروز حالت خواب در اثر منع حفاظی است که در سراسر نیمکره های مغز منتشر می شود و تا حد معینی در مغز پائین می رود .”
براساس این نظریه حالت خواب در سراسر نیم کره‌های مغز منتشر می‌شود این پدیده بهطور ناگهانی صورت نمی‌گیرد و کانونهای فعال و بیداری همچنان در مغز باقی می‌مانند که باعث ایجاد حالتی بین خواب و بیداری می‌شود و همین نقاط بیدار است که ارتباطی بین فرد و هیپنوتیزم کننده ایجاد می‌کند.
در این نظریه شخص هیپنوتیزم شونده مانند کسی است که به طور طبیعی به خواب رفته ولی به دلیل وجود نقاط بیدار در مغز، سخنان را می‌فهمد و نسبت به تحریکات و جریانات خارجی، بی توجه اما هوشیار است.
چه کسانی می توانند هیپنوتیزم می شوند؟
نوجوانان و جوانان نسبت به کودکان کم سن و افراد مسن بهتر هیپنوتیزم می شوند. میزان هیپنوتیزم پذیری خانمها نسبت به آقایان بیشتر است. همچنین افرادی که قدرت تصویرسازی خوبی دارند و راحتتر رویا پردازی می کنند و یا با موسیقی سروکار دارند و نقاشی می کشند، افراد مناسبی برای تجربه هیپنوتیز شدن هستند. در مقابل انسان هایی که بدبین هستند و قدرت تصویرسازی پایینی دارند و یا اشخاص وسواسی که به جزئیات خیلی توجه می کنند به راحتی هیپنوتیزم نمی شوند.
فواید هیپنوتیزم
در زیر تعدادی از کاربردهای هیپنوتیزم ذکر شده است.
- کاهش استرس
هیپنوتیزم در کاهش استرس و نگرانی بسیار مؤثر است. بنابراین حتماً لازم نیست برای این کار از روش هیپنوتیزمی خاصی استفاده کنید. تنها کافی است فرد به حالت خلسه برود تا اضطراب اش کاهش یابد. به ندرت دیده می‌شود که فرد در زندگی روزمره به حالت ریلکس و آرامش مطلق وارد شود و نگرانی‌اش تسکین یابد. بنابراین هیپنوتیزم می‌تواند مؤثر باشد.
- درمان میگرن
برخی از تحقیقات علمی نشان داده است که هیپنوتیزم می تواند در درمان میگرن و سردرد موثر باشد و به دلیل کمبود عوارض جانبی یک درمان جایگزین مطلوب برای میگرن به شمار می آید. امروزه بسیاری از افرادی که از این بیماری رنج می برده اند توانسته اند توسط روشهای نوین هیپنوتیزم به بهبود کامل دست یابند.
- حل مشکلات
به جای اینکه راه کنار آمدن با یک مشکل را پیدا کنید بهتر است خود را در حین فائق آمدن بر آن مشکل تصور کنید.
- بی خوابی و اختلالات خواب
هیپنوتیزم می تواند برای کنترل بیخوابی، کابوسهای خواب و همچنین بعضی از اختلالات خواب غیر معمول مانند راه رفتن در خواب، حرف زدن در خواب و … موثر باشد.
باورهای اشتباه در هیپنوتیزم
تصورات غلطی که در هیپنوتیزم در جامعه وجود دارد سد مهمی را در راه پیشرفت علمی آن در جامعه به وجود آورده است. اعتقاد به اینکه در حالت هیپنوتیزم فردکنترل رفتاری خود را از دست می دهد و تحت تسلط هیپنوتیزور قرار می گیرد یا افرا د کند ذهن هیپنوتیزم می شوند یا اینکه فرد هیپنوتیزم شده ممکن است بیدار نشود یا اینکه افراد ساده لوح زودتر هیپنوتیزم می شوند و صدها تصور غلط دیگر. در حالی که تحقیقات علمی نشان می دهد افراد فقط در صورت تمایل می توانند هیپنوتیزم شوند و در حین هیپنوتیزم اگر هیپنوتیزم شونده، تلقینات ارئه شده را با اعتقادات خود مخالف ببیند می تواند به راحتی در مقابل آن ایستادگی کند و در هر مرحله در صورت تمایل می توانند از حالت خلسه خارج شود.
و یک باور غلط دیگر این است که هیپنوتیزم به شما قدرت‌های خارق العاده ای می دهد. در حالی که هیپنوتیزم فقط یک حالت طبیعی در مغز است که همه بدون اینکه خبر داشته باشند، آنرا قبلا تجربه کرده‌اند. یا اینکه برخی اعتقاد دارند، هیپنوتیزم می‌تواند برای سلامتیشان ضرر داشته باشد. اتفاقا ریلکس بودن بدن و مغز از لحاظ عاطفی و فیزیکی برای سلامتی بسیار مفید است. پزشکان از بیماران خود می‌خواهند تا ریلکس شوند. هیپنوتیزم بهترین و قویترین روش برای ریلکس شدن می‌باشد.
هیپنوتیزم از راه دور
تله هیپنوتیزم یا هیپنوتیزم از راه دور مشابه حالت نله پاتی هست با این تفاوت که تو حالت تله پاتی معمولا دو نفر می دانند که دارند بهم پیام ذهنی میدن ولی تله هیپنوتیزم یک طرفه هست و معمولا یه نفر از راه دور پیام ذهنی رو به شخص دیگه ای ولو اون طرف دنیا صادر میکنه تا کاری که مورد نظرش هست رو انجام بده.
در واقع هیپنوتیزم از راه یک جور وارد کردن تلقینات هیپنوتیزمی به شخص از راه دور و بنابراین از همون قوانین مربوط به تلقینات هیپنوتیزمی پیروی می کند. برای مثال نمی توانید کسی رو مجبور به انجام کاری کنید که مخالف میل باطنیش هست و باید رضایتهایی در سطح ناخودآگاه اون وجود داشته باشد.
مقالات مرتبط را نیز بخوانید :
راز موفقیت چیست ؟
مثبت اندیشی و تاثیر آن بر زندگی
منبع مقاله هیپنوتیزم چیست در سایت محمد فرتاش
